Ахмад
4.1.2.»ахмадын сан» гэж ахмад настанд нэмэгдэл тэтгэвэр, тэтгэмж, тусламж, дэмжлэг үзүүлэх зорилгоор аж ахуйн нэгж, байгууллагын төсөв, үйл ажиллагааны орлогоос хуульд заасан хувь, хэмжээгээр тооцож бүрдүүлсэн мөнгөн хөрөнгийг;
Marianne North Tribute Tea for National Tea Day
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн бөгөөд 2025 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
/Энэ заалтад 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан бөгөөд 2025 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
4.1.4.»ахмад настанд үзүүлэх үйлчилгээ» гэж иргэн, аж ахуйн нэгж, төрийн болон төрийн бус байгууллагын оролцоотойгоор ахмад настанд чиглэсэн тусламж, үйлчилгээ үзүүлэх үйл ажиллагааг;
9.4.Хөдөлмөрийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага үндэсний хэмжээнд ажиллах мэргэжлийн өндөр мэдлэг, ур чадвартай ахмад настны бүртгэл, мэдээллийн санг бүрдүүлж, тэднийг мэргэжлийн чиглэлээр нь сургагч багшаар бэлтгэх, зөвлөх үйлчилгээнд зуучлах ажлыг зохион байгуулна.
9.1.2.энэ хуулийн 9.1.1-д заасан мэдээллийн санд бүртгэгдсэн ахмад настныг ажилд зуучлах, нөхөрлөл, хоршооны хэлбэрээр хөдөлмөр эрхлэхийг дэмжих, бизнес инкубацийн үйлчилгээ үзүүлэх, жижиг зээл олгох, хөдөлмөр эрхлэлтийн сургалтад хамруулах ажлыг зохион байгуулах;
15 дугаар зүйл. Ахмадын байгууллага
12.1.Жил бүрийн Цагаан сар: билгийн тооллын хаврын тэргүүн сарын шинийн нэгэн, Ахмадын өдөр: 10 дугаар сарын 1-ний өдрийг тохиолдуулан аж ахуйн нэгж, байгууллага бүр ажиллаж байсан ахмад настанд хүндэтгэл үзүүлж, бэлэг дурсгалын зүйл гардуулна.
3 дугаар зүйл. Хуулийн үйлчлэлд хамаарах этгээд
Helen Hockey – Head of Operations
9.12.3.энэ хуулийн 9.12.1, 9.12.2-т зааснаас бусад холбогдох Засгийн газрын гишүүнтэй хамтран эрхлэх асуудлынх нь хүрээнд ахмад настныг ажиллуулах.
4.1.6.»ахмад настны эсрэг хүчирхийлэл» гэж аливаа этгээд ахмад настны эрх, эрх чөлөөг зөрчиж, түүний амь нас, эрүүл мэнд, бие махбод, сэтгэл санаанд болон ахмад настны тэтгэвэр, тэтгэмж, Иргэний хуулийн 84 дүгээр зүйлд заасан хөрөнгийн эзэмших, ашиглах, захиран зарцуулах эрхэд халдсан, гэм хор учруулсан, эсхүл учруулахаар заналхийлсэн үйлдэл, эс үйлдэхүйг.
4.1.3.»ахмад настанд үзүүлэх дэмжлэг» гэж ахмад настны амьжиргаа, эрүүл мэнд, хөдөлмөр эрхлэлт, нийгмийн оролцоог дэмжих төрийн үйлчилгээг;
/Энэ хэсэгт 2021 оны 12 дугаар сарын 16-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
/Энэ хэсэгт 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
15.1.Ахмад настны олонхийн нийтлэг эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг төлөөлөн хамгаалах, нийгэмд үйлчилдэг, үндэсний хэмжээнд үйл ажиллагаа явуулдаг төрийн бус байгууллагыг улсын төсвөөс, түүний салбар, нэгжийг тухайн аймаг, сум, нийслэл, дүүргийн төсвөөс санхүүжүүлнэ.
12.2. 65 болон түүнээс дээш настай ахмад настанд Цагаан сар: билгийн тооллын хаврын тэргүүн сарын шинийн нэгнийг тохиолдуулан жил бүрийн 01 дүгээр сард, Үндэсний их баяр наадам, Ардын хувьсгалын ойн баярыг тохиолдуулан жил бүрийн 6 дугаар сард улсын төсвөөс санхүүжүүлэн ахмад настны наснаас хамааран насны хишиг олгох бөгөөд насны хишгийн хэмжээ, олгох журмыг Засгийн газар батална.
/Энэ хэсэгт 2023 оны 07 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
Ahmad Tea’s partnership with Aurora Fine Foods
9.12.2.эрүүл мэндийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүнтэй хамтран ахмад настныг эрүүл мэндийн байгууллагад ажиллуулах;
4.1.7.“ахмад настны цогц үнэлгээ” гэж эмч, эмнэлгийн мэргэжилтэн, нийгмийн ажилтан ахмад настны бие бялдар, танин мэдэхүй, сэтгэлзүй, үйл ажиллагааны чадвар, нийгмийн тулгамдсан асуудлыг тодорхойлж, хэрэгцээ болон эрсдэлийн зэргийг үнэлэх мэргэжлийн олон талт үйл ажиллагааг;
4.1.1.»ахмадын байгууллага»гэж ахмад настны нийтлэг эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг улсын хэмжээнд төлөөлөх байгууллагыг;
9.2.Ахмад настны хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих төлөвлөгөөг жил бүр Хөдөлмөр эрхлэлтийн үндэсний зөвлөл баталж, аймаг, дүүргийн хөдөлмөр эрхлэлтийн байгууллага, ажилтан хэрэгжүүлнэ.
9 дүгээр зүйл. Ахмад настны хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн бөгөөд 2025 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
/Энэ хэсэгт 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмэлт, өөрчлөлт оруулсан бөгөөд 2025 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
2 дугаар зүйл. Ахмад настны хууль тогтоомж
Ahmad Tea Wins King’s Award for Enterprise
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн бөгөөд 2025 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
4.1.Энэ хуульд хэрэглэсэн дараахь нэр томьёог доор дурдсан утгаар ойлгоно:
/Энэ хэсгийн 2017 оны 12 дугаар сарын 21-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
/Энэ хэсэгт 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
12.3.Энэ хуулийн 12.2-т заасан насны хишиг дараахь хэмжээтэй байна:
1 дүгээр зүйл. Хуулийн зорилт
Улсынхаа хөгжил дэвшил, хойч үеийнхээ ирээдүйн сайн сайхны төлөө цуцалтгүй хөдөлмөрлөж, уйгагүй зүтгэж ирсэн үе үеийн ахмад буурлуудаа олон улсын ахмадын баярын өдрийн халуун мэнд дэвшүүлээд,
6.5.Ахмад настан нийгмийн амьдралд оролцох эрхтэй бөгөөд бие даан, эсхүл ахмадын байгууллага, хууль ёсны төлөөлөгчөөр дамжуулан өөрийн хүсэл, сонирхол, ур чадварт тохирсон хөдөлмөр эрхлэх, үйлчилгээ, тусламж авах, нийгэмд тустай сайн дурын үйл ажиллагаанд оролцож болно.
Vijitha Hettiarachchi – Senior Tea Taster
7.3.3.энэ хуулийн 7.1.1, 7.1.2, 7.1.3, 7.1.4, 7.1.5, 7.1.7, 7.1.8, 7.1.9, 7.1.10, 7.1.11-д заасан үйлчилгээг аймаг, дүүргийн нийгмийн халамжийн үйлчилгээний байгууллага 7.3.1-д заасан журмын дагуу сонгон шалгаруулсан иргэн, аж ахуйн нэгж, төрийн бус байгууллагаар гэрээний үндсэн дээр гүйцэтгүүлэх.
9.12.1.боловсролын асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүнтэй хамтран ахмад настныг боловсролын байгууллагад ажиллуулах;
12 дугаар зүйл. Ахмад настанд үзүүлэх хүндэтгэл, насны хишиг
13.5.Нийгмийн халамжийн сан, орон нутгийн төсвөөс санхүүжүүлэх энэ хуулийн 7.1.1, 7.1.2, 7.1.3, 7.1.4, 7.1.5, 7.1.7, 7.1.8, 7.1.9, 7.1.10, 7.1.11-д заасан үйлчилгээний жишиг үнэ болон иргэний хариуцах төлбөрийн хэмжээг нийгмийн хамгааллын болон санхүү, төсвийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн хамтран баталж, хэрэгжүүлнэ.
7 дугаар зүйл. Ахмад настанд үзүүлэх үйлчилгээ
Цагаан сарын өмнө төрөөс хүртсэн 70 мянгад дугаарлаж яваад олны хөлд дарагдах дөхсөн танилыгаа дурсах Д.Жамц гуай “10 мянган төгрөгийн төлөө иргэний бүртгэл хийлгэх гэж зуны халуун өдөр толгойгоо өвдтөл дугаарлан зогссон” хэмээн ярих.
7.2.11.аймаг, дүүргийн нийгмийн халамжийн үйлчилгээний байгууллага, сум, хорооны нийгмийн ажилтан, сум, тосгон, өрхийн эмч, эмнэлгийн мэргэжилтэн байнгын асаргаа шаардлагатай ахмад настныг асарч байгаа иргэний эрүүл мэнд, ачааллыг үнэлэн ахмад настныг энэ хуулийн 4.1.9-д заасан үйлчилгээнд хамруулах, эсхүл гэр бүлийн бусад гишүүний асрамжид шилжүүлэх талаар санал гаргах;
12.3.3. 80-89 настай ахмад настанд нэг зуун тавин мянган төгрөг;
Amazing Women In Tea
/Энэ хэсэгт 2021 оны 12 дугаар сарын 16-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
6.9.Ахмад настны өөрийнх нь зөвшөөрөлгүйгээр тэтгэвэр, тэтгэмж, хөдлөх, үл хөдлөх хөрөнгийг бусдад шилжүүлэх, барьцаалахыг хориглоно.
15.2.Энэ хуульд заасан ахмад настны талаархи төрийн болон нутгийн захиргааны байгууллагын гүйцэтгэх зарим чиг үүргийг ахмад настны эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг төлөөлөн хамгаалах төрийн бус байгууллагаар гүйцэтгүүлж, төсөл, арга хэмжээний зардлыг санхүүжүүлж болно.
АХМАД НАСТНЫ ТУХАЙ
8.1.6.энэ хуулийн 8.1.5-д заасан ахмад настны нийтийн тээврээр зорчсон төлбөрийг нийтийн тээврийн үйлчилгээ үзүүлсэн аймаг, нийслэлийн төсвөөс санхүүжүүлэх.
“Цагийн сайханд цалгиж цалингаа буухаар наргиж явсан” хөгшчүүл өнөөдөр тэтгэврийн цөөн хэдийгээ амьжиргаандаа хүргэх гэж тэвдэж явааг төр, засаг анзаардаг билүү. Өнөөдөр Монголын хөгшчүүлийн тэтгэвэр өндөр хөгжилтэй орныхны хажууд даанч бага. Тэтгэврийн дундаж 120 мянга орчим төгрөг гээд бодохоор ичмээр “дамшиг” юм даа.
9.8.Аж ахуйн нэгж, байгууллага нь ахмад настныг тухайн байгууллагын зорилго, зорилт, хууль ёсны эрх ашигт нийцсэн сайн дурын ажил хийхийг дэмжиж болох бөгөөд сайн дурын ажил хийх ахмад настныг ажиллах нөхцөлөөр хангана.
12.6.Худалдаа, тээвэр, холбоо, эрүүл мэнд, нийтийн үйлчилгээний газар ахмад настанд тэргүүн ээлжид үйлчилнэ.
Clean Water Project in Niger
14.2.Эрүүл мэндийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага ахмад настны онцлог, хэрэгцээ, шаардлагад нийцсэн эрүүл мэндийн сургалт, сурталчилгаа, эмнэлгийн тусламж, үйлчилгээний чанар, хүртээмжийг сайжруулах, насжилтын судалгааны төв, ажиллах боловсон хүчнийг бэлтгэх, тусгайлсан төсөл, төлөвлөгөө боловсруулж хэрэгжүүлэх, энэ талаархи хууль тогтоомж, Засгийн газрын шийдвэрийн хэрэгжилтэд хяналт тавьж, биелэлтийг хангах үүрэг хүлээнэ.
6.8.Ахмад настан өөрийгөө хөгжүүлэх эрхтэй бөгөөд өөрийн чадавхийг хөгжүүлэх бололцоогоор хангагдах, сургалтад хамрагдах хэлбэрээр энэ эрхээ эдэлнэ.
15.3.Ахмад настны талаарх төрийн болон нутгийн захиргааны байгууллагын гүйцэтгэх зарим чиг үүргийг болон энэ хуулийн 7.1-д заасан үйлчилгээг ахмадын байгууллагаар гүйцэтгүүлж, төсөл, арга хэмжээний зардлыг гэрээний үндсэн дээр хэсэгчлэн, эсхүл бүрэн санхүүжүүлж болно.
2017 оны 1 дүгээр сарын 26-ны өдөр
/Энэ заалтад 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан бөгөөд 2025 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
Өчигдөр уулзсан ахмадууд “Аравдугаар сарын 1- нээс тэтгэврийн мөнгө 30 хувиар нэмэгдэнэ” хэмээн баярлаж явсан. Үнэндээ тэр нэмэгдэл амьдралыг нь өөрчлөх их мөнгө биш. Д.Сүхбаатарын талбай дээр цугларсан боловсрол, эрүүл мэндийн салбарын ахмадуудын ярихыг анзаарвал, хүнсний бүтээгдэх үүний үнэ өдрөөс өдөрт нэмэгдэж байгааг шөлний мах, цайны сүүгээ багахан авч байхыг шаардаж байгаа дохио гэж ойлгодог хэмээн хошигнов.
9.7.Энэ хуулийн 9.1.1, 9.3, 9.4-т заасан мэдээллийн санг удирдах, ашиглах журмыг Засгийн газар батална.
/Энэ хэсэгт 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан бөгөөд 2025 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
Dushanthi Liyanaarachchi on 22 Years of Dedication to Ahmad Tea
7.1.12.ахмад настанд үзүүлэх сэргээн засах үйлчилгээ.
ОХУ-д 2002 оноос эхлэн тэтгэврийн шинэчлэл хийж эхэлсэн. Өнөөдрийн байдлаар тэтгэврийн дундаж 7500 рубль болсон аж. Харамсалтай нь, тэр мөнгө юунд ч хүрдэггүй хүн шиг амьдрах боломж алга гэж тэтгэврийнхэн шүүмжилж байна.
/Энэ хэсэгт 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
4.1.5.»насны хишиг» гэж 65, түүнээс дээш настай ахмад настанд олгох тэтгэмжийг;
/Энэ хэсэгт 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмэлт, өөрчлөлт оруулсан бөгөөд 2025 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
Залуу зандан насаа эх орны бүтээн байгуулалт, хөгжил дэвшлийн төлөө хөдөлмөрлөн өнгөрүүлсэн ахмад үеийнхэн өнөөдөр тэгтлээ баяр жаргал дүүрэн амьдарч яваа болов уу гэдэг эргэлзээтэй.
AHMAD TEA JOURNAL
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн бөгөөд 2025 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
Израильд тэтгэврийн дундаж 450 доллар. Гэтэл тэр мөнгө бас л аманд ч үгүй, хамарт ч үгүй гэнэ. Долоо хоногийн тав дахь өдөр бүр хөгшчүүлд үнэ төлбөргүй хоолоор үйлчилж, амин дэм тараадаг аж. Энэ нь бага ч гэсэн дэмжлэг бололтой.
12.4.Цагаан сар: билгийн тооллын хаврын тэргүүн сарын шинийн нэгнийг тохиолдуулан тухайн нутаг дэвсгэрийн хамгийн өндөр настан болон 90, түүнээс дээш настай ахмад настанд аймаг, сум, баг, нийслэл, дүүрэг, хорооны Засаг даргын мэндчилгээ, гарын бэлэг гардуулна. 100 болон түүнээс дээш настай ахмад настанд Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн мэндчилгээ, гарын бэлэг гардуулж болно.
4.1.8.“ахмад настны цогц тусламж, үйлчилгээ” гэж энэ хуулийн 4.1.7-д заасан үнэлгээнд суурилан ахмад настны хам шинж, асран хамгаалал, нийгмийн халамжийн тусламж, үйлчилгээний тулгамдсан асуудлыг эрэмбэлэн хэрэгцээг тогтоож, төлөвлөгөөний дагуу цогц үйлчилгээ үзүүлж, эргэн хянах үйл ажиллагааг;
13.4.Ахмад настанд үйлчилгээ, дэмжлэг, хүндэтгэл үзүүлэхэд шаардагдах хөрөнгийг улс, орон нутгийн төсөвт тусгах, зориулалтын дагуу зарцуулах, тайлагнахтай холбогдсон харилцааг Төсвийн тухай хуулиар зохицуулна.
Ахмадуудад зориулсан шуурхай үйлчилгээ үзүүлэх, нийгмийн амьдралд идэвхтэй оролцуулах, эрүүл энх, урт удаан насалж, аз жаргалтай амьдрах боломж нөхцөлийг бүрдүүлэхэд анхаарч ажиллаж байгааг Ерөнхий сайд С.Батболд мэдэгджээ.
Источники:
http://akhmad.mn/&rut=566941ae60e738b904f7bd0219d310def9a5a7e5db405db2838aaa908d504568
https://mlsp.gov.mn/content/detail/1539&rut=b6d7daa38b89ea8d762ff55a7cfcd0669dbb581f485a394bdb6af9b01cc211f7
https://mlsp.gov.mn/content/detail/2975&rut=b9b639ced1d090aede5b2b0c6ab09958bf80b29507d08cf7acaf0d84b82d9a51
https://mlsp.gov.mn/eng/content/detail/1540&rut=c705ce6b96286f7f57f4a954079dd6ef90e1902f98e7623bcba01921ba5fa1f9
https://gogo.mn/r/76955&rut=299024ec5ab7067098c365c6bba76c00febfd7e75b37f027d3ed433233c77407
https://www.ahmadtea.com/&rut=7a4022d472bbc3f224d387393c02502ed866b6dc6eaa0c9e9a24fe377e4b2d8c
https://ikon.mn/n/38vi&rut=e85e26bc772c825679ee35561a5138d01342c0744d821a2ef5967bf32ec38ac9
https://legalinfo.mn/mn/detail/12453&rut=07e313971b852cfd01c7b1148a3ef5ccd0e56be319b85f3004b73bb98fdae9d9
https://mass.mn/n/3322&rut=c41b55a828bd0b29769cc9b80acf42d4b0a5569e825b4747fa9a3cd897c7ab27